LinguaLibre
LinguaLibre honi buruz
Lingua Libre Wikimédia France elkartearen proiektua da, lizentzia askeko "ikus-entzunezko corpus" kolaboratiboa, eleaniztuna, eraiki nahi duena. Honako helburuak ditu proiektuak:
- Hizkuntzei buruzko ezagutza zabaltzea. Hainbat hizkuntzei buruzkoa eta hainbat hizkuntzatan. Horretarako Ikus-entzunezko baliabideak sortu eta partekatu nahi dira Wikimediako proiektuetan eta hortik kanpo ere erabiltzeko aukera eskainiz (dena lizentzia libreekin argitaratuko da);
- Onlineko hizkuntza-komunitateen garapena babestea – batez ere hizkuntza gutxituetakoak, gutxituak, eskualdekoak, ahozkoak edo zeinu hizkuntzetakoak –. Internet bidezko informazioa eskuratzen duten komunitateei laguntzeko eta komunitate horietako hizkuntzen bizitasuna bermatzeko lan egingo da.
Nola hartu parte?
Erabil dezakezu Lingua Libre esploratzen eta birrerabiltzen grabazioak, corpusa handitzen lagundu dezakezu hitzak grabatuz, edo webgunea hobetzen laguntzen, komunitatearekin adostasunak bilatuz.
'Grabazio morroiak audio laburrak grabatzen lagunduko dizu (hitz bat, esaldi bat), kategoria ezartzen lagunduko dizu eta Wikimedia Commons-en argitaratzen, bai ordenagailutik bai telefonotik. Horretarako, hsi saioa, log in edo oraindik ez baduzu egin, sortu erabiltzailea eta pasahitza. Badago erabiltzaileentzako gida bat, ikus Help page.
Web orrialdeak aldatzeko, sartu eta sakatu Aldatu. Orrialde gehiago gehitzeko, prozesua bi urratsetan burutzen da: sartu bilatzailean, sortu nahi duzun orriaren izenburua, "LinguaLibre:" aurrizkiarekin. Mezu bat agertuko zaizu orria sortzera gonbidatzen zaituena. Funtsezko edozein eraldaketatarako, kontsultatu komunitateari aldez aurretik. Adostasuna bilatu beharko.
Zergatik lagundu proiektu honetan?
Lingua Libre Wikimediako proiektuetako eta, oro har, Wikipedia inguruko zenbait gabeziaren behaketatik dator:
- Dibertsitate falta: teorian webgunea erabat irekita dago mundu osoak parte har dezan baina praktikan hizkuntzak ez daude modu bidezkoan ordezkatuta, ezta gutxiago ere. Gure webguneen erdia baino gehiago ingelesez dago; 7000+ hizkuntza daude munduan, baina hirurehun bat besterik ez daukate Wikipedia libre bat [1], kalitate eta kantitate aldetik askoz material gutxiago eta eskasago ingelesezko Wikipediak baino[1], [2]. Gainera, webgune horietan guztietan, Mendebaldeko estandarrak eta beharrak islatzen eta asetzen dituzten edukiak daude, gehien bat hitz idatziaren bidez. Horrek hizkuntza-aniztasun eza erakusten du eta iraunarazten laguntzen du.
Ahozkotasunik eza: Hizkuntza guztiak, funtsean, hitz egiten diren arren (munduko 7.000+ hizkuntzetatik 4000k bakarrik dute idazketa sistema bat)[4], ezagutza eta komunikazioa informazioaren eta komunikazioaren teknologia berrien bidez (IKT) batez ere idatziz egiten da, batez ere webgunean, nahiz eta multimedia formatu aberatsa ere egon badagoen. Ahozkoaren bitartekotza horrek, idatzizko hitzaren bidez, ekarpenerako oztopo ugari sortzen ditu, hala nola Unicodeko karaktereen erabilera, hitz idatziaren kultura, hizkuntzaren normalizazio ortografikoa edo komunitatearen alfabetatze-tasa.
Aniztasun eta ahozkotasun falta horiek mugatu egiten dute internautek beren hizkuntza partekatzen dituzten edukiak eta mugatu egiten dute komunitaterik aurkitzen ez duten web-plataformetan online komunikatzeko eta ekarpenak egiteko gaitasuna. Ahozkoak bakarrik edo alfabetorik erabiltzen ez duten hizkuntza gutxituen artean, webgune gaizki hornituak eta desagertzeko arriskuan daude hizkuntzak gaur egun, eta sarean sartzea erronka handia da.
Izan ere, gaur egun dauden 7000+ hizkuntzetatik 2500ek baino ez dute iraungo hurrengo mendera arte, eta soilik 250 batek ( % 5 baino gutxiagok!) lortuko dute beren igoera digitala — hau da, sarean eroso dauden bertako hiztunek espazio digitalean komunikaziorako erabili ohi dituzte — faktore hori ezinbestekoa da bizitasuna izateko[5]. Hizkuntzalariek eta ekintzaileek gaur egun egiten dituzten ekimenek, gorde beharreko hizkuntzetan datuak, baliabideak eta edukiak online dokumentatu eta partekatzeko, ez dute zuzenean laguntzen Interneteko erabiltzaileen hizkuntza-komunitate digitalaren garapenean, eta, beraz, eragina mugatua izaten jarraitzen dute.
- Lingua Libre aims to make up for this lack of support by placing itself at the service of linguistic communities wishing to insert and promote their language into the digital space by exploring alternative means of communication to the written word, in the hope that this will free up online communication in a growing number of languages. This objective favours by its very nature regional minority languages that are poorly endowed in terms of oral or signed language, but also benefits more endowed languages that wish to highlight their oral and visual aspects. To fulfil its mission, Lingua Libre offers an online solution for mass recording, leading to the publication of a collaborative multilingual audiovisual corpus under free licence, whose vocation is information through consultation, and revitalisation by triggering the contribution of new language communities on Lingua Libre and then outside.